Dnia 28 listopada 2023, przed Radą Dyscypliny Nauk o Zdrowiu, roku odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Anny Leśniewskiej, doktorantki w naszej jednostce w latach 2010-2016. Temat rozprawy, to „Ocena realizacji zadań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia przez powiaty”. Promotorem w przewodzie doktorskim był dr hab. Piotr Tyszko, a promotorem pomocniczym dr hab. Krzysztof Kanecki. Recenzentami pracy byli: prof. dr hab. n. med. Waldemar Wierzba oraz dr hab. Jarosław Drobnik.

Głównym przedmiotem rozprawy było zbadanie racjonalności programowania działań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia, na podstawie aktywności powiatów w zakresie planowania i realizacji programów zdrowotnych, z wykorzystaniem teoretycznego modelu programowania ochrony zdrowia społeczeństwa, opracowanego przez B. Kleczkowskiego

Najważniejsze wnioski poznawcze z przeprowadzonych badań to m.in:

Działania powiatów w zakresie programowania profilaktyki i promocji zdrowia nie spełniają ogólnych zasad racjonalnego programowania profilaktyki i promocji zdrowia, a w szczególności:

*związek strategii powiatu w zakresie ochrony zdrowia z cechami powiatu takimi jak: potrzebami zdrowotnymi, wielkością i typem powiatu oraz Indeksem deprywacji jest nieznaczny i nie ma większego wpływu na konstrukcję i dane zawarte w strategiach powiatowych;

*związek rodzajów planowanych oraz realizowanych programów zdrowotnych ze strategią powiatu w zakresie ochrony zdrowia jest nieistotny; strategia powiatowa nie ma znaczącego wpływu na planowanie i tematykę planowanych programów zdrowotnych; jednak liczba rodzajów planowanych oraz realizowanych programów ma związek z obecnością ogólnych celów dotyczących zdrowia ludności powiatu;

*największy związek z rodzajem i zakresem rodzajów planowanych oraz realizowanych w powiecie programów zdrowotnych mają: wielkość i typ powiatu oraz Indeks Deprywacji, co pozwala na wyciągnięcie wniosku, że cechy te w pośredni sposób determinują wybór tematyki w stosunku do planowanych programów zdrowotnych;

*szczególną uwagę zwraca mniejsze zaangażowanie w planowanie i realizację programów zdrowotnych, co jest ważną formą prowadzenia profilaktyki i promocji zdrowia, powiatów o wyższym poziomie deprywacji.

Wnioski praktyczne

*konieczna jest poprawa jakości programowania działań powiatów w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia, co wymaga przygotowania materiałów szkoleniowych i szkolenia bezpośredniego osób odpowiedzialnych za tę sferę działalności; głównym celem tych działań powinno być nauczenie programowania działań na podstawie rozpoznania lokalnych potrzeb zdrowotnych;

*w polityce zdrowotnej dotyczącej profilaktyki i promocji zdrowia należy skupić się na terenach o wysokim poziomie deprywacji oraz powiatach ziemskich, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia bądź narastania nierówności w zdrowiu.

Gratulujemy Doktorantce i Promotorom!