Niezmiernie miło jest nam poinformować, że członkowie naszego Zespołu odnieśli spektakularny sukces i uzyskali wiele nagród JM Rektora za działalność naukową, dydaktyczną oraz organizacyjną:

- nagrodę zespołową naukową otrzymali: prof. Aneta Nitsch-Osuch, dr hab. Krzysztof Kanecki, dr hab. Piotr Tyszko, dr n. med. Katarzyna Lewtak – za publikację na temat aktualnych wyzwań dla zdrowia publicznego w związku z kryzysem uchodźczym;

- nagrodę zespołową naukową otrzymała prof. Aneta Nitsch-Osuch za pracę dotyczącą koalicji na rzecz szczepień oraz dr n. o zdr. Aleksandra Kozłowska za publikację przeglądu piśmiennictwa dotyczącego wpływu flawonoli na choroby sercowo-naczyniowe;

- nagrodę dydaktyczną otrzymał dr hab. Piotr Tyszko za udział w redakcji naukowej i współautorstwo podręcznika pt.: „Zdrowie Publiczne. Wymiar społeczny i ekologiczny";

- nagrodę zespołową specjalną za szczególne osiągnięcia na rzecz uczelni otrzymała prof. Aneta Nitsch-Osuch.

Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów!

W dniu 12 grudnia 2023 roku w siedzibie Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. Mirosława Mossakowskiego Polskiej Akademii Nauk odbyła się Sesja Noblowska organizowana corocznie przez Towarzystwo Naukowe Warszawskie (Wydział Nauk Biologicznych, Wydział Nauk Lekarskich oraz Wydział Nauk Matematycznych i Fizycznych). Podczas sesji zaproszeni prelegenci przedstawili sylwetki tegorocznych Laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny, w dziedzinie chemii oraz w dziedzinie fizyki.

W roku 2023 Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny lub fizjologii otrzymali twórcy technologii mRNA, która stała się podstawą opracowania skutecznych szczepionek przeciwko COVID-19: dr Katalina Kariko oraz prof. Drew Weissman.

Sylwetki Laureatów przedstawił dr hab. Roman Szczęsny, kierownik Pracowni Biologii Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w swoim wykładzie pt. „Szczepionki mRNA – możliwości i wyzwania”.   Następnie prof. Aneta Nitsch-Osuch wygłosiła wykład pt. „Jak niemożliwe stało się możliwe, czyli o wpływie pandemii COVID-19 na rozwój szczepionek mRNA”, przypominając iż historia medycyny nieraz wskazywała na fakt, iż sytuacje kryzysowe stanowią istotny przyczynek do rozwoju i postępu.

W listopadzie 2023 roku odbyły się wybory do władz Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Prezesem Towarzystwa została prof. Dagmara Mirowska-Guzel (kierownik Katedry i Zakładu Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej WUM), przewodniczącą Wydziału V Nauk Lekarskich została prof. Aneta Nitsch-Osuch (kierownik Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego WUM), sekretarzem Wydziału został prof. Paweł Włodarski (prorektor ds. umiędzynarodowienia, promocji i rozwoju WUM, kierownik Zakładu Metodologii Badań Naukowych).

TNW powstało w 1907 roku i stanowiło kontynuację działalności Towarzystwa Przyjaciół Nauk   w Warszawie, jego celem było rozwijanie i popieranie badań we wszystkich dziedzinach wiedzy oraz ogłaszanie po polsku prac naukowych.  Przed I wojną światową TNW stało się największą instytucją naukową na obszarze zaboru rosyjskiego. W 1918 r. Towarzystwo otrzymało do dyspozycji z przeznaczeniem na siedzibę Pałac Staszica. W trakcie II wojny światowej TNW działało konspiracyjnie, organizując zebrania i wspomagając działanie tajnego szkolnictwa wyższego w Warszawie. Powojenna sowietyzacja nauki polskiej i związane z tym utworzenie Polskiej Akademii Nauk (PAN) w roku 1951 połączone było z systematyczną likwidacją TNW, którego majątek w całości przekazano PAN. Ostatnie posiedzenie Prezydium TNW miało miejsce 31 grudnia 1952, po którym Towarzystwo uległo likwidacji. 3 listopada 1980, na zebraniu w mieszkaniu Piotra Kubikowskiego, gdzie dyskutowało ośmiu członków dawnego Towarzystwa, zgłoszono postulat reaktywowania TNW jako korporacji uczonych, która „będzie rozwijała działalność odczytową i wydawniczą, obejmującą szeroką tematykę interdyscyplinarną”. Uchwałę w tej kwestii podjęto na kolejnym spotkaniu dnia 6 maja 1981.

Aktualnie członkami TNW jest obecnie około 500 uczonych, powiązanych głównie z warszawskimi instytucjami naukowymi. TNW jest podzielone na 6 wydziałów tematycznych: językoznawstwa i historii literatury, nauk historycznych, społecznych i filozoficznych, nauk matematycznych i fizycznych, nauk biologicznych, nauk lekarskich, nauk technicznych z sekcją rolniczą. Prezesami TNW byli: Aleksander Jabłonowski (1907–1913), Teodor Dydyński (1913–1916), Bronisław Chlebowski (1916–1918), Jan Karol Kochanowski (1918–1925), Kazimierz Żórawski (1925–1931), Wacław Sierpiński (1931–1952), Wiktor Kemula (1981–1985), Aleksander Gieysztor (1986–1992), Bolesław Górnicki (1992–1995), Witold Rudowski (1995–2001), Andrzej Paszewski (2001–2007), Janusz Lipkowski (2007–2020), Jerzy Marian Langer (2020-2023).

Dnia 28 listopada 2023, przed Radą Dyscypliny Nauk o Zdrowiu, roku odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Anny Leśniewskiej, doktorantki w naszej jednostce w latach 2010-2016. Temat rozprawy, to „Ocena realizacji zadań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia przez powiaty”. Promotorem w przewodzie doktorskim był dr hab. Piotr Tyszko, a promotorem pomocniczym dr hab. Krzysztof Kanecki. Recenzentami pracy byli: prof. dr hab. n. med. Waldemar Wierzba oraz dr hab. Jarosław Drobnik.

Głównym przedmiotem rozprawy było zbadanie racjonalności programowania działań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia, na podstawie aktywności powiatów w zakresie planowania i realizacji programów zdrowotnych, z wykorzystaniem teoretycznego modelu programowania ochrony zdrowia społeczeństwa, opracowanego przez B. Kleczkowskiego

Najważniejsze wnioski poznawcze z przeprowadzonych badań to m.in:

Działania powiatów w zakresie programowania profilaktyki i promocji zdrowia nie spełniają ogólnych zasad racjonalnego programowania profilaktyki i promocji zdrowia, a w szczególności:

*związek strategii powiatu w zakresie ochrony zdrowia z cechami powiatu takimi jak: potrzebami zdrowotnymi, wielkością i typem powiatu oraz Indeksem deprywacji jest nieznaczny i nie ma większego wpływu na konstrukcję i dane zawarte w strategiach powiatowych;

*związek rodzajów planowanych oraz realizowanych programów zdrowotnych ze strategią powiatu w zakresie ochrony zdrowia jest nieistotny; strategia powiatowa nie ma znaczącego wpływu na planowanie i tematykę planowanych programów zdrowotnych; jednak liczba rodzajów planowanych oraz realizowanych programów ma związek z obecnością ogólnych celów dotyczących zdrowia ludności powiatu;

*największy związek z rodzajem i zakresem rodzajów planowanych oraz realizowanych w powiecie programów zdrowotnych mają: wielkość i typ powiatu oraz Indeks Deprywacji, co pozwala na wyciągnięcie wniosku, że cechy te w pośredni sposób determinują wybór tematyki w stosunku do planowanych programów zdrowotnych;

*szczególną uwagę zwraca mniejsze zaangażowanie w planowanie i realizację programów zdrowotnych, co jest ważną formą prowadzenia profilaktyki i promocji zdrowia, powiatów o wyższym poziomie deprywacji.

Wnioski praktyczne

*konieczna jest poprawa jakości programowania działań powiatów w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia, co wymaga przygotowania materiałów szkoleniowych i szkolenia bezpośredniego osób odpowiedzialnych za tę sferę działalności; głównym celem tych działań powinno być nauczenie programowania działań na podstawie rozpoznania lokalnych potrzeb zdrowotnych;

*w polityce zdrowotnej dotyczącej profilaktyki i promocji zdrowia należy skupić się na terenach o wysokim poziomie deprywacji oraz powiatach ziemskich, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia bądź narastania nierówności w zdrowiu.

Gratulujemy Doktorantce i Promotorom!